Bối cảnh Vụ bắn Shinzo Abe

Mối quan hệ giữa Abe và Nhà thờ Thống nhất

Xem thêm thông tin: Nhà thờ Thống nhất

Abe Shinzō, cũng như cha ông, Abe Shintaro và ông ngoại ông, Kishi Nobusuke, có quan hệ lâu đời với Nhà thờ Thống nhất, một phong trào tôn giáo mới gây tranh cãi được Sun Myung Moon thành lập và có trụ sở tại Hàn Quốc. Moon tự xưng là một vị cứu sinh và là người chống cộng mãnh liệt, và cũng điều hành một đế chế kinh doanh (chaebol) rộng lớn của Hàn Quốc mang tên Tongil Group.[12] Các quan chức của nhà thờ thường xuyên đến thăm nhà của Kishi bên cạnh trụ sở của nhà thờ tại Nhật.[13] Một báo cáo năm 1978 của tiểu ban điều tra Hạ viện Hoa Kỳ cho rằng Kim Chong Pil, giám đốc cơ quan tình báo Hàn Quốc, đã thành lập nhà thờ để gây ảnh hưởng chính trị đối ngoại thay mặt Tổng thống đương thời Park Chung-hee.[14] Nhà thờ đã được biết đến rộng rãi vì đã nhận được sự ủng hộ từ Đảng Dân chủ Tự do (LDP) kể từ nhiệm kỳ của Kishi vào cuối những năm 1950, nhưng những mối liên hệ này phần lớn không được các nhà báo Nhật Bản quan tâm.[15]

Vào năm 2006, trong nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của mình, Abe và một số bộ trưởng trong nội các đã gửi điện chúc mừng tới Liên đoàn Hòa bình Toàn cầu (UPF), một tổ chức phi chính phủ có liên quan đến nhà thờ.[16] Mười tháng trước khi xảy ra vụ ám sát, vào tháng 9 năm 2021, Abe đã phát thanh một bài phát biểu dài năm phút như một phần của cuộc tuần hành UPF, trong đó cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và các chức sắc nước ngoài khác có mặt.[17]

Hoạt động của Nhà thờ Thống nhất tại Nhật Bản

Năm 1959 chi nhánh Nhật Bản của Nhà thờ được thành lập và được chứng nhận là một tổ chức tôn giáo vào năm 1964. Cơ quan Văn hóa của Nhật Bản coi Nhà thờ Thống nhất là một tổ chức Cơ Đốc giáo.[18]

Theo các nhà sử học, Nhật Bản đã cấp cho Nhà thờ Thống nhất 70% tổng số tiền của họ. Nhà thờ được tài trợ dựa trên cái gọi là "buôn bán tâm linh" trong nước. Steve Hassan, một cựu thành viên Nhà thờ Thống nhất, mô tả hoạt động buôn bán tâm linh là giáo dân đi rà soát bản cáo phó, đến tận nhà người ta gõ cửa và nói, "Người thân đã mất của bạn đang nói chuyện với chúng tôi, vì vậy đến ngân hàng và gửi tiền cho Nhà thờ Thống nhất đi để người thân có thể lên thiên đàng trong thế giới tâm linh."[19]

Năm 1987, khoảng 300 luật sư ở Nhật Bản đã thành lập một hiệp hội gọi là Mạng lưới Luật sư Quốc gia Chống Buôn bán Tâm linh (Zenkoku Benren) để giúp đỡ các nạn nhân của Nhà thờ Thống nhất và các tổ chức tôn giáo tương tự.[20][21] Theo số liệu thống kê do các luật sư của hiệp hội này tổng hợp từ năm 1987 đến năm 2021, hiệp hội và các trung tâm tiêu dùng của chính quyền địa phương đã nhận được 34.537 đơn khiếu nại cáo buộc nhà thờ ép buộc mọi người phải quyên góp các khoản tiền lớn đến vô lý hoặc mua một lượng lớn vật phẩm, tổng giá trị lên tới khoảng 123,7 tỷ yên.[22]

Lịch trình của Abe

Ban đầu, Abe dự kiến sẽ có bài phát biểu tại tỉnh Nagano vào ngày 8 tháng 7 năm 2022 để ủng hộ Matsuyama Sanshirō, một ứng cử viên của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đại diện cho tỉnh trong cuộc bầu cử Thượng viện diễn ra vào ngày 10 tháng 7.[23] Sự kiện này đột ngột bị hủy vào ngày 7 tháng 7,[23] sau khi có các cáo buộc về hành vi sai trái và tham nhũng liên quan đến Matsuyama,[24][25] và được thay thế bằng một sự kiện tương tự ở tỉnh Nara, trong đó Abe sẽ có bài phát biểu ủng hộ Satō Kei, một đảng viên LDP của Tham Nghị viện đang tái tranh cử trong tỉnh.[26] Bộ phận LDP ở tỉnh Nara cho biết rằng lịch trình này nói chung không được công chúng biết đến,[27] nhưng NHK đưa tin rằng sự kiện này đã được quảng bá rộng rãi trên Twitter và bằng xe tải phát thanh.[28]

Vào khoảng 11:10 giờ JST, ngày 8 tháng 7 năm 2022, Satō bắt đầu phát biểu tại một ngã ba gần lối ra phía bắc của Ga Yamato-Saidaiji ở Nara. Abe đến nơi chín phút sau đó, và bắt đầu bài phát biểu của mình vào khoảng 11:29.[28][27] Abe được hộ tống bởi các quan chức an ninh bảo vệ VIP từ Cảnh sát Thủ đô Tokyo cùng với các quan chức từ Cảnh sát Tỉnh Nara.[29][30]